Обновлено 15 lutego, 2024 Admin
Dziś trudno wyobrazić sobie życie, aktywność zawodową i edukację bez Internetu. Na Ukrainie jest 22 mln aktywnych użytkowników sieci, w tym spora liczba to dzieci. Z reguły większość nieletnich rejestruje się w sieciach społecznościowych w celu komunikacji, wymiany informacji itp.
Obecnie, ze względu na pandemię, większość dzieci i nastolatków korzysta również z Internetu do uczenia się na odległość. Dlatego kwestie ochrony i bezpieczeństwa dzieci i młodzieży podczas korzystania z Internetu stają się szczególnie istotne.
Ogromna rola w zapewnianiu i tworzeniu warunków ochrony dziecka w Internecie przypada rodzicom i nauczycielom. W sieci WWW roi się od wirtualnych złodziei, więc niekontrolowany dostęp do Internetu i korzystanie z niego może mieć bardzo tragiczne konsekwencje dla dzieci.
Przeanalizowaliśmy rodzaje potencjalnych zagrożeń dla nieletnich i sformułowaliśmy podstawowe zasady bezpiecznego korzystania z Internetu zarówno dla dzieci, jak i rodziców.
Bezpieczne korzystanie z Internetu: wskazówki dla dzieci
Poniżej znajdują się główne wskazówki mające na celu ochronę zdrowia psychicznego i fizycznego dziecka, a także pomoc w uniknięciu stania się ofiarą cyberprzestępczości i uniknięciu wycieku informacji osobistych i danych osobowych.
Hasła i dane osobowe są informacjami niejawnymi
Zakaz rozpowszechniania informacji o sobie przez e-mail i czat. Staraj się nie podawać danych osobowych w sieciach społecznościowych (adres zamieszkania, numery kontaktowe, miejsce studiów, informacje o krewnych, dokumenty fotograficzne itp.).
Pamiętaj, że dane osobowe są dziś niezwykle ważnym narzędziem dla oszustów i przestępców internetowych, a gdy znajdą się w Internecie, mogą stać się dla nich dostępne.
W Internecie są nie tylko złodzieje
Ważne jest, aby być w stanie odróżnić fałszywe strony mediów społecznościowych. Takie strony praktycznie nie zawierają zdjęć, komentarzy ani danych osobowych użytkownika. Warto pamiętać, że za zdjęciem nastolatka może kryć się osoba dorosła o pozbawionych skrupułów motywach.
Nie odpowiadaj na obsceniczne i niegrzeczne komentarze. Zgłaszaj groźby, podejrzane pliki i sugestie dorosłym (rodzicom, nauczycielom itp.). Odmawiaj spotkań z nieznajomymi iw żadnym wypadku nie wysyłaj swoich zdjęć.
Każde spotkanie i zdjęcie może posłużyć jako klucz do ominięcia mechanizmów ochronnych w Internecie, a podczas spotkania mogą dojść do różnego rodzaju prowokacji.
Karty kredytowe, kody kreskowe lub kody QR to również dane osobowe
Nie podawaj osobom postronnym szczegółów kart bankowych, nie publikuj zdjęć, na których można zobaczyć kod kreskowy. W końcu jest bardzo prawdopodobne, że pieniądze z karty mogą zniknąć albo Twój bilet zostanie wykorzystany przez kogoś innego.
Kod QR może w pełni zawierać cały pakiet danych osobowych, a także różne kody i numery osobiste, a kod QR jest odczytywany przez programy skanujące, które znajdują się w zwykłych smartfonach.
NIE! – dla nieznanych programów
Nie instaluj nieznanych programów i plików oraz nie podążaj za podejrzanymi linkami. Dość często za takimi linkami kryją się programy wirusowe, które mogą uszkodzić komputer, laptop lub smartfon. Uważaj na programy zawierające oszukańcze treści (wirtualne kasyna, pożyczki online, loterie itp.).
Niekontrolowane korzystanie z Internetu: rodzaje zagrożeń dla dzieci
Niestety, to z powodu zaniedbania tych podstawowych wskazówek nieletni stają się zakładnikami wielu problemów, które często prowadzą do nieodwracalnych sytuacji. Pomiędzy nimi:
Cyberbulling
Ostatnio pojęcie „bullyingu” aktywnie wkroczyło w nasze życie, wszyscy nieustannie słyszymy o bullyingu w szkołach. Pojawił się jednak nowy rodzaj wykorzystywania dzieci – cyberprzemoc. Cyberprzemoc obejmuje umyślne poniżanie, nękanie w Internecie, zwykle ze strony rówieśników i może objawiać się:
- publikowanie zdjęć lub plotek w sieciach społecznościowych, które mogą komuś zagrozić;
- groźby i komentarze, które zwykle poniżają godność dziecka, wpływają na jego psychikę, a nawet mogą sprowokować samobójstwo.
Przemoc seksualna
Niestety Internet nie chroni naszych dzieci przed kontaktem z niebezpiecznymi ludźmi, w szczególności osobami chorymi psychicznie a w szczególności ze zboczeniami.
Dlatego nieletni muszą jasno rozumieć i być świadomi kategorycznego zakazu:
- Wysyłania intymnych zdjęć lub filmów osobom trzecim. Często, nie zdając sobie sprawy z całej powagi, zakochane nastolatki namawiają się i przesyłają swoje intymne zdjęcia. Takie materiały mogą wcześniej czy później zostać upublicznione, co z reguły staje się później przyczyną znęcania się nad dzieckiem, zarówno w szkole, jak i na portalach społecznościowych.
- Rozmowy i korespondencji z nieznanymi osobami. Przestępcy celowo wcierają się w zaufanie dziecka, udowadniają, że jest wyjątkowe i niepowtarzalne. Budowanie relacji zaufania z dzieckiem ze strony nieznajomych jest konieczne, aby zepsuć je w prawdziwym życiu lub w Internecie.
Inne zagrożenia w Internecie
Dziecko, które wejdzie w kontakt z takimi nieznajomymi, ryzykuje, że stanie się ofiarą wykorzystywania seksualnego i molestowania.
- Relacji z nastolatkami za prywatne materiały i pieniądze. Dość często nastolatki uciekają się do różnego rodzaju szantażu i prowokacji. Jednak psychika dziecka, brak doświadczenia życiowego, lęk przed rodzicami i potępienie ze strony społeczeństwa nie pozwalają nastolatkowi na podjęcie właściwej decyzji, zaufanie i zwrócenie się o pomoc do dorosłych.
Wśród zagrożeń i niebezpieczeństw dla dziecka, które wynikają z niekontrolowanego korzystania z Internetu mogą być:
- zapoznanie się z materiałami pornograficznymi, wulgaryzmami i informacjami o charakterze samobójczym (różnego rodzaju zabawy młodzieżowe zakończone samobójstwem);
- uzależnienie (gry, internet lub komputer);
- udział w hakowaniu i naruszaniu praw innych użytkownicy Internetu;
- otrzymywanie fałszywych informacji;
- oglądanie treści wideo ze scenami okrucieństwa i przemocy, które w przyszłości mogą negatywnie wpłynąć na dziecko i jego psychikę.
Organizacja bezpiecznego korzystania z Internetu: wskazówki dla rodziców
Jeśli rodzice podejmą starania, aby zorganizować bezpieczne korzystanie z Internetu, to szanse na uniknięcie przez dziecko nieprzyjemnych sytuacji i nie stanie się ofiarą działań przestępców w przestrzeni internetowej automatycznie rosną.
Właściwa organizacja pracy w Internecie to klucz do sukcesu
Radzimy rodzicom, aby omówili ze swoim dzieckiem wszystkie niuanse korzystania z Internetu. Aby ich pobyt w Internecie był jak najbardziej bezpieczny, rodzice mogą ustalić własne warunki i zasady.
Na przykład: zorganizuj czas spędzony przed komputerem, laptopem i smartfonem tak, aby uczeń był zainteresowany również prawdziwym życiem.
Wyjaśnij, że najlepiej jest poprosić Cię o radę, jeśli coś jest niejasne lub pojawiają się nietypowe sytuacje.
Buduj relacje oparte na zaufaniu. Jeśli nastolatek jest pewien, że w każdej chwili może się do ciebie zwrócić i nie otrzyma kary za swoje błędy, problemy będą znacznie mniejsze.
Rodzice, uważajcie!
- Upewnij się, że na komputerze nie ma żadnych danych osobowych. Dziecko może je znaleźć i rozprowadzić.
- Nie zostawiaj otwartych ważnych folderów i dokumentów.
- Ustaw komputer we wspólnym pokoju. Dzięki temu możesz kontrolować działania dziecka i zapobiegać możliwemu niebezpieczeństwu.
- Normalizuj czas spędzany przy urządzeniach (laptop, smartfon itp.).
- Skonfiguruj hasła dostępu do Internetu i sprzętu komputerowego, aby kontrolować spędzany czas.
- Pamiętaj, aby wyczyścić Historię przeglądania, aby Twoje dziecko nie widziało niczego, czego nie powinno.
- Pamiętaj, że dziecko może uzyskać dostęp do Internetu nie tylko przez laptopa czy smartfona, ale także przez telewizor z odpowiednim modułem.
Redakcja we współpracy z Wyższą Szkołą Bezpieczeństwa w Poznaniu