Обновлено 8 listopada, 2023 OSVITA.IN
Dziś porozmawiamy o bajkach, których rola w kształtowaniu osobowości dziecka jest niezwykle ważna, ponieważ jest to najlepszy sposób na zdobycie pierwszej wiedzy o otaczającym świecie, o relacjach między ludźmi, o wartościach moralnych ludzkości. Może to być przydatne dla tych, którzy są zainteresowani uczeniem się nowych rzeczy razem z dziećmi.
Rola bajek w wychowaniu i rozwoju dziecka
Bajka – to interesująca fikcyjna opowieść o wydarzeniach, które nie mogą mieć miejsca w prawdziwym życiu: rośliny i zwierzęta w niej mogą mówić i robić wszystko, co ludzie. Bajki różnią się także od innych dzieł językiem: używają niezwykłych „bajkowych”, często rymujących się słów. Bajki były i pozostają dla dzieci magicznymi przewodnikami dobroci i miłosierdzia.
Bajka wychowuje w dzieciach najlepsze cechy charakteru, pomaga im w pierwszych latach życia zrozumieć tak złożone kwestie jak relacje między ludźmi, pomaga ocenić ich czyny, wywołuje współczucie lub potępienie.
Najważniejszym zadaniem bajek – jest wzbogacenie duszy dziecka dobrocią. Bajki przyczyniają się do rozwoju poznawczego dzieci, kształcą ich stronę moralną i etyczną oraz przyczyniają się do kształtowania uniwersalnych wartości. Należy pamiętać, że to właśnie z bajek dziecko po raz pierwszy uczy się, co jest dobre, a co złe.
Z pomocą bajek poszerza słownictwo, rozwija myślenie i mowę dziecka. Dziecko uczy się zadawać pytania, odpowiadać na nie, budować kombinację słów, zdanie, a później cały dialog.
Jak wykorzystać bajkę w procesie wychowania i rozwoju dziecka?
Niewątpliwie możliwości bajki bez przesady są ogromne. Ale dorośli mają pytanie: jak wykorzystać bajkę w procesie wychowania dziecka, aby proces ten przyniósł rezultaty?
Według wielu psychologów i pedagogów rolą dorosłych jest nie tylko opowiadanie lub czytanie dzieciom bajek. Zadaniem dorosłych jest nauczenie się, jak wykorzystywać bajkę jako środek wychowania i rozwoju dziecka.
Jak pracować z bajką
- czytanie lub opowiadanie bajek powinno odbywać się, gdy dziecko jest w dobrym nastroju, spokojne, skupione (można to zrobić przed snem);
- dorośli czytający lub opowiadający bajkę nie powinni być rozkojarzeni, dziecko powinno widzieć, że robisz to z przyjemnością;
- po przeczytaniu bajki należy omówić z dzieckiem jej fabułę, wyjaśnić to, co niezrozumiałe, spróbować przeanalizować działania głównych bohaterów;
- można spróbować wspólnie z dziećmi wymyślić alternatywne zakończenia (co mogłoby się wydarzyć, gdyby bohaterowie postąpili inaczej).
Główną rolą dorosłych jest nauczenie dzieci analizowania, porównywania i wyciągania wniosków z magicznej opowieści, ponieważ każda z tych historii to nowa wiedza, wrażenia i emocje. Nauczyciele i rodzice za pomocą bajki mogą dotknąć najcenniejszej rzeczy – duszy dziecka i jego wewnętrznego świata.
Kształtowanie osobowości dziecka przez pryzmat bajki
Rodzice chcą widzieć swoje dziecko szczęśliwą, życzliwą i odnoszącą sukcesy osobą. Nadzieje i marzenia matek i ojców wiążą się z faktem, że ich dzieci szanują starszych, dbają o swoich bliskich i potrafią zająć godne miejsce w życiu.
Podstawowe zasady moralne są kładzione w młodym wieku i jest to bajka, która może stać się przewodnikiem dla dziecka w jego kształtowaniu jako osoby. Dlaczego tak jest?
Dzieciom łatwiej jest odbierać bajkowe historie, ponieważ mają ciekawą i fascynującą fabułę, a główni bohaterowie są silni i odważni. Kiedy dziecko szczerze martwi się o bohatera, który walczy o dobro i sprawiedliwość, mimowolnie zaczyna go naśladować, wychowując szlachetność, moralność i miłosierdzie. Dziewczynki uczą się delikatności i opiekuńczości, chłopcy – odwagi i determinacji.
Bardzo ważne jest, aby podczas czytania utworów rodzice lub nauczyciel byli w pobliżu dzieci, ponieważ mogą zwrócić ich uwagę na ważne punkty i wyjaśnić działania bohaterów. Opowiadanie bajek to nienachalny sposób edukacji, dzięki któremu dorośli uczą dzieci bycia lepszymi i sprawiają, że świat wokół nich staje się milszy i szczęśliwszy.
To właśnie stara się zawsze przekazywać swoim czytelnikom nasz portal OsvitaIN.
Maria Kaczkowska, Katarzyna Taran