Обновлено 4 czerwca, 2022 OSVITA.IN
Rodzice wyręczając swoje dzieci pozbawiają je możliwości usamodzielnienia się. W rezultacie „maminsynek” nigdy nie wyrasta z pieluch.
Indywidualność u dzieci zaczyna przejawiać się we wczesnym etapie rozwoju, wyrażając się w cechach charakteru, temperamencie i zachowaniu. Począwszy od drugiego roku życia, dziecko zaczyna wykształcać własny zestaw unikalnych cech i właściwości psychologicznych.
Obserwacja własnych dzieci staje się kluczowa w kontekście usamodzielniania pociech. To jak jedzą, jak się ubierają czy jak bawią, może być wskazówką jakie predyspozycje posiadają. Sposób w jaki dzieci używają sztućców nie jest tu istotny – nieudolność w tym wypadku jest nieunikniona. Natomiast samodzielność korzystania z łyżki czy widelca, może być już powodem do radości i dumy rodzica. To samo dotyczy ubioru, czy sprzątania zabawek. Samodzielność w tym przypadku również staje się cechą pożądaną.
Tu, jako rodzic, musisz nauczyć się cierpliwości. Szybciej i łatwiej jest wykonać prace za naszego maluszka. Jednak nabywanie umiejętności dziecka powinno rozpocząć się we wczesnej fazie jego rozwoju. Poświęcanie czasu oraz uwagi pociechom jest nieodzownym elementem drogi do ich niezależności.
Jak uczyć dzieci samodzielności?
Zachęcaj i motywuj swoje dziecko!
Niezależność naszych pociech zaczyna objawiać się w wieku około trzech lat. Dzieci również obserwują. To jak zachowujemy się my, jest dla dziecka wzorem do naśladowania. Jeżeli Twój maluszek robi coś dobrze, pochwal go! Dodatkowa motywacja zaprocentuje, doda pewności siebie i przyczyni się do dalszych działań. Nie bądź bierny. Dobre słowo jest impulsem do zdobywania nowych umiejętności dziecka.
Nie krytykuj i nie karaj!
Nie obwiniaj i nie krytykuj dziecka za nieudane próby samodzielnego działania! Twoje dziecko stawia pierwsze kroki w kierunku niezależności. Wylany sok na nowym obrusie lub zbita szklanka nie mogą być powodem do krzyku czy wymierzania kary. Nie wyładowuj własnych frustracji na dziecku.
Częste nagany i krytyka zniechęcają dziecko do działania i podważają pewność siebie. W rezultacie nasza pociecha obawia się, że zostanie ukarana a jej wysiłki nie zostaną uwieńczone sukcesem.
Daj prawo wyboru!
Spróbuj dać dziecku wybór. Staraj się zaszczepiać w dzieciach poczucie odpowiedzialności za podejmowane decyzje i rozwijać skłonność do przewidywania wyników swoich działań.
Pytaj dziecko jakie danie chciałoby zjeść, jakie ubrania lub buty chciałoby założyć przed wyjściem na spacer, jakie rzeczy chciałoby zabrać ze sobą na wycieczkę lub podróż. Daj mu możliwość ubierania się i spakowania swoich rzeczy. Głównym warunkiem jest to, aby dziecko miało możliwość realizacji swoich planów i rozsądnego, odpowiedniego wyboru.
Edukuj swoje dziecko i organizuj konkursy!
Naucz dziecko jak się ubrać, zawiązać sznurki do czapki, lub sznurówki do butów. Zorganizuj konkurs „na szybkość”. Aby zmotywować dziecko, daj wygrać maluszkowi – doda mu to pewności siebie.
Unikaj nadopiekuńczości!
Choć chcemy dla naszych dzieci jak najlepiej, postaraj się wyzbyć nadopiekuńczości. Nadmierna opieka przeszkadza w rozwoju niezależności dziecka i tłumi wszelkie jego próby inicjacji i aktywności.
Negatywny wpływ nadopiekuńczych rodziców jest widoczny nawet u osób już dorosłych. Brak własnego zdania czy brak inicjatywy, mogą być powodem zbyt dużego zaangażowania rodziców we wczesnym etapie rozwoju. Dlatego nie staraj się zbytnio pomagać i ułatwiać wykonywać czynności swojemu dziecku. Postaraj się zachować odpowiednie proporcje między pomocą a oddaniem inicjatywy pociechom.
Zaangażuj swoje dziecko!
Włączaj dziecko do wspólnych zajęć, angażuj dziecko w prace domowe, pielęgnuj z nim domowy ogródek. Spróbuj zrobić to w zabawny sposób – taka forma spodoba się maluszkowi bardziej! Poproś dziecko, aby pomogło w codziennych czynnościach. Udział w zajęciach „dorosłych” podniesie wartość dziecka w jego własnych oczach. Współpraca z rodzicami pomoże dziecku poczuć się uczestnikiem ważnego procesu.
Drodzy Rodzice! Zawiązując dzieciom sznurowadła, myjąc im ręce, odkładając po nich zabawki, pozbawiacie je możliwości rozwoju i samodzielności. Dajcie swoim dzieciom przestrzeń do działania.
Redakcja we współpracy z Wyższą Szkołą Bezpieczeństwa w Poznaniu